Նապաստակ
(տեղեկատվական)
Նապաստակները նապաստականմանների կարգի կաթնասունների ընտանիքի ներկայացուցիչներ են։ Հայտնի է նապաստակների մոտ 50 տեսակ: Տարածված են բոլոր գոտիների դաշտերում, թփուտներում եւ այլուր։
Մարմնի երկարությունը 50-60 սմ է, կենդանի զանգվածը՝ 4-7 կգ։ Ականջները երկար են, պոչը`կարճ։ Հետին վերջավորությունները երկար են աոջեւիններից։ Արագավազ է։ Սնվում է բուսական կերով։ Նապաստակներն ունենում են 3–6 ձագ, որոնք ծնվում են բաց աչքերով, աղվամազածածկ, շարժվելու ունակ եւ մի քանի օր անց կարողանում են 6ինքնուրույն սնվել: Տարվա ընթացքում նապաստակները ձագ են ունենում 2-3 անգամ:
Նապաստակի կաթը շատ սննդարար է. 6 անգամ ավելի յուղալի է, քան կովի կաթը. այնպես որ 1 անգամ կերակրվելուց հետո ձագը 3–4 օր կուշտ է լինում: Իսկ 3–4 օր անց ձագերն արդեն կարող են խոտ ուտել:
Նապաստակին հաճախ են վախկոտ անվանում: Սակայն դա այդպես չէ. արժե տեսնել, թե նա ինչպես է երկար ցատկերով, ասես գետնատարած, երկար ականջները մեջքին սեղմած առաջ նետվում եւ փախչում որսկան շներից: Ցատկելով մեկ` հետ, մեկ կողք՝ խառնում է հետքերը, ապա հեռանում է ու թաքնվում: Զուր չէ, որ նապաստակին «շլդիկ» են ասում. նա ոչ միայն իր առջեւն ու շուրջն է տեսնում, այլեւ մի քիչ էլ՝ հետեւը: Ականջները նույնպես շրջվում են չորս կողմ, եւ գլուխը պտտելու կարիք չի լինում:
Նապաստակները տարածված են ամենուրեք, բացի Մադագասկար կղզուց, Հարավային Ամերիկայի հարավային շրջաններից եւ Անտարկտիդայից: ՀՀ-ում ամենուրեք հանդիպում է անդրկովկասյան գորշ նապաստակը:
Հարցեր եւ առաջադրանքներ
1. Տեքստից դուրս գրի՛ր անծանոթ բառերը, բացատրի՛ր բառարանի օգնությամբ:
Նետվել-թռչել————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————
2. Ի՞նչ նոր տեղեկություն իմացար նապաստակի մասին:
—Որ նապաստակը ընդամենը մի անգամ է կաթ ուտում և հետո սկսում է խոտ ուտել:————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————
3.«Նապաստակ» բառի տառերով նոր բառեր կազմի՛ր։ Տակ, պակաս, տաս, պատ, կապ, ————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————